1 Osama bin Laden và một thập kỷ lẩn trốn 07/04/12, 09:06 pm
Bui Danh Nam
Trung tá
Mất hơn 10 năm huy động các nguồn lực tình báo và công nghệ vũ khí,Mỹ mới hoàn tất điệp vụtiêu diệt trùm khủng bố Al-Qaeda Osama bin Laden, kẻ bị cáo buộc đứng sau vụ khủng bố lịch sử ngày 11/9/2001.
Tòa tháp đôi Trung tâm thương mại thế giới tại thànhphố New York trong vụ tấn công khủng bố bằng máy bayvào ngày 11/9/2001. Ảnh: BBC .
Mỹ buộc tội Osama bin Laden đứng sau vụ khủng bố năm 2001, khiến hơn 3.000 ngườithiệt mạng tại tòa tháp đôi WTC New York, trụ sở Lầu Năm góc ở Washington và chiếc máy bay rơi xuống bang Pennsylvania. Tổng thống Mỹ khi đó là George Bush tuyên bố phải tróc nã bin Laden dù “còn sống hay đã chết”. Theo Telegraph , Phó tổng thống Dick Cheney còn bày tỏ rằng ông muốn nhìn thấy thủ cấp bin Laden “đặt trên chiếc đĩa gỗ”.
Tuy nhiên, dù các lãnh đạo cao nhất của Mỹ sôi sục muốn tóm được Osama bin Laden cho bằng được, chiến dịch truy lùng trùm khủng bốnày không hề đơn giản. Ông này thường được cho là ẩn náu tại khu vực các bộ tộc hẻo lánh, nằm giữa biên giới hiểm trở Afghanistan và Pakistan và đây cũng là địa bàn được các đơn vị đặc nhiệm Mỹ nhận nhiệm vụ truysát trùm Al-Qaeda “cày xới”.
Từ thiếu gia thành chiếnbinh chống Mỹ
Osama bin Laden sinh năm 1957 tại Ảrập Xêút và là con thứ 17 trong đàn con 52 người của tỷ phú ngành xây dựng Mohamed bin Laden. Cha bin Laden là người phụ trách tới 80% hợp đồng xây dựng đường xá của vương quốc dầu mỏ Ảrập Xêút rộng lớn. Khi ông Mohamed qua đờitrong một vụ tai nạn trực thăng năm 1968, Osama đượcthừa kế nhiều triệu USD, nhưng ít hơn so với ước tính250 triệu USD.
Ngay từ khi đang học ngành kỹ sư dân dụng tại Đại học King Abdul Aziz ở Ảrập Xêút, Osama bắt đầu tìm cách liên lạc với giáo viên và sinh viên mang quan điểm Hồi giáo bảo thủ. Sinh viên con tỷphú này ngày càng gắn chặt với quan điểm Hồi giáo chínhthống và chống lại những thứ mà anh ta cho là sự suy đồi của phương Tây.
Cuộc can thiệp của Liên Xô vào Afghanistan tháng 12/1979 đã thay đổi hoàn toàn cuộc đời của Osama bin Laden. Bỏ lại cuộc sống nhung lụa ở Ảrập Xêút, người này tới Afghanistan vàtham gia cuộc nổi dậy của cácchiến binh đạo Hồi mujahideen chống lại quân đội Liên Xô, trong suốt hàng chục năm.
Có một chi tiết ít được người Mỹ nhắc tới là theo các chuyên gia tình báo, Cục tình báo trung ương (CIA) đã đóngvai trò quan trọng trong việctrang bị vũ khí và huấn luyện cho lực lượng mujahideen ở Afghanistan, trong đó có Osama bin Laden,để chống lại quân đội Liên Xôtại đây.
Nhưng cuộc chiến Afghanistan kết thúc, quan điểm của Osama thay đổi hoàn toàn khi chuyển sự cămthù Matxcơva đưa quân sangAfghanistan thành căm ghét Washington vì 300.000 lính Mỹ gồm cả nữ giới đồn trú tại Ảrập Xêút. Mỹ hiện diện quân sự tại nơi có những thánh địa linh thiêng nhất của đạo Hồi này để tham gia cuộc chiến vùng Vịnh lần thứnhất chống chế độ Saddam Hussein của Iraq năm 1991.
Trùm khủng bố tương lai coi đây là sự báng bổ đối với sự tinh khiết của đạo Hồi và ấp ủ sự báo thù người Mỹ. Cùng với các chiến binh Mujahideen khác, Osama đưacác kỹ năng chiến đấu và lòng tôn sùng đạo Hồi tới nhiều tổ chức chống Mỹ tại khu vực Trung Đông. Người Mỹ nhanh chóng gây sức ép với đồng minh Ảrập Xêút để tước quyền công dân của binLaden năm 1994, buộc ông taphải chạy sang Sudan.
Tháng 1/1996, bin Laden trở lại “chiến trường xưa” Afghanistan với sự căm ghét người Mỹ còn tăng hơn nhiềuso với trước. Tình trạng hỗnloạn tại đây với sự hoành hành của các nhóm Hồi giáo như Taliban thực sự là “đất dụng võ” của bin Laden, đặc biệt là từ sau khi Taliban chiếm thủ đô Kabul cuối năm 1996.
Một yếu tố mang tính quyết định để Osama bin Laden dần trở thành chiến binh Hồi giáo có ảnh hưởng nhất thế giới chính là sự giàu có của gia đình và bản thân. Tài sảncủa Osama tăng không ngừngnhờ những khoản đầu tư sinh lợi trên khắp thế giới, đủ sức cho ông ta chi tiền vàđiều hành các liên minh chiếnbinh xuyên quốc gia, thông qua mạng khủng bố Al-Qaeda.
Tháng 2/1998, Osama thay mặt tổ chức Mặt trận thế giớithánh chiến chống Do thái vàquân thập tự chinh, công bố chỉ dụ tôn giáo (fatwa), tuyênbố các hoạt động giết chóc người Mỹ và các đồng minh là một nhiệm vụ của tín đồ đạo Hồi. Đúng 6 tháng sau, hai vụ đánh bom nhằm vào sứ quán Mỹ tại Kenya và Tanzania làm 224 người chếtvà 5.000 người bị thương.
Lập tức Osama bin Laden bị coi là nghi phạm chính và thực sự trở thành cái gai cầnnhổ bằng được của người Mỹ. Quân đội nước này đã bắn 75 tên lửa hành trình từ biển vào 6 trại huấn luyện của chiến binh Hồi giáo do Bin Laden chỉ huy ở miền đông Afghanistan, nhưng vẫn không thể tiêu diệt đượctên này.
Ngoài hai vụ khủng bố đẫm máu ở Kenya và Tanzania, Osama còn dính líu tới vụ đánh bom tại tòa tháp đôi Trung tâm thương mại thế giới (WTC) ở New York năm 1993 cùng vụ xe bom ở thủ đô Riyadh và vụ đánh bom xe tải vào các doanh trại ở Ảrập Xêút, làm chết 19 lính Mỹ, năm 1995. BBC dẫn một tuyên bố của bin Laden nhấnmạnh: “Tôi luôn muốn giết người Mỹ vì họ giết chúng tôi”
Tòa tháp đôi Trung tâm thương mại thế giới tại thànhphố New York trong vụ tấn công khủng bố bằng máy bayvào ngày 11/9/2001. Ảnh: BBC .
Mỹ buộc tội Osama bin Laden đứng sau vụ khủng bố năm 2001, khiến hơn 3.000 ngườithiệt mạng tại tòa tháp đôi WTC New York, trụ sở Lầu Năm góc ở Washington và chiếc máy bay rơi xuống bang Pennsylvania. Tổng thống Mỹ khi đó là George Bush tuyên bố phải tróc nã bin Laden dù “còn sống hay đã chết”. Theo Telegraph , Phó tổng thống Dick Cheney còn bày tỏ rằng ông muốn nhìn thấy thủ cấp bin Laden “đặt trên chiếc đĩa gỗ”.
Tuy nhiên, dù các lãnh đạo cao nhất của Mỹ sôi sục muốn tóm được Osama bin Laden cho bằng được, chiến dịch truy lùng trùm khủng bốnày không hề đơn giản. Ông này thường được cho là ẩn náu tại khu vực các bộ tộc hẻo lánh, nằm giữa biên giới hiểm trở Afghanistan và Pakistan và đây cũng là địa bàn được các đơn vị đặc nhiệm Mỹ nhận nhiệm vụ truysát trùm Al-Qaeda “cày xới”.
Từ thiếu gia thành chiếnbinh chống Mỹ
Osama bin Laden sinh năm 1957 tại Ảrập Xêút và là con thứ 17 trong đàn con 52 người của tỷ phú ngành xây dựng Mohamed bin Laden. Cha bin Laden là người phụ trách tới 80% hợp đồng xây dựng đường xá của vương quốc dầu mỏ Ảrập Xêút rộng lớn. Khi ông Mohamed qua đờitrong một vụ tai nạn trực thăng năm 1968, Osama đượcthừa kế nhiều triệu USD, nhưng ít hơn so với ước tính250 triệu USD.
Ngay từ khi đang học ngành kỹ sư dân dụng tại Đại học King Abdul Aziz ở Ảrập Xêút, Osama bắt đầu tìm cách liên lạc với giáo viên và sinh viên mang quan điểm Hồi giáo bảo thủ. Sinh viên con tỷphú này ngày càng gắn chặt với quan điểm Hồi giáo chínhthống và chống lại những thứ mà anh ta cho là sự suy đồi của phương Tây.
Cuộc can thiệp của Liên Xô vào Afghanistan tháng 12/1979 đã thay đổi hoàn toàn cuộc đời của Osama bin Laden. Bỏ lại cuộc sống nhung lụa ở Ảrập Xêút, người này tới Afghanistan vàtham gia cuộc nổi dậy của cácchiến binh đạo Hồi mujahideen chống lại quân đội Liên Xô, trong suốt hàng chục năm.
Có một chi tiết ít được người Mỹ nhắc tới là theo các chuyên gia tình báo, Cục tình báo trung ương (CIA) đã đóngvai trò quan trọng trong việctrang bị vũ khí và huấn luyện cho lực lượng mujahideen ở Afghanistan, trong đó có Osama bin Laden,để chống lại quân đội Liên Xôtại đây.
Nhưng cuộc chiến Afghanistan kết thúc, quan điểm của Osama thay đổi hoàn toàn khi chuyển sự cămthù Matxcơva đưa quân sangAfghanistan thành căm ghét Washington vì 300.000 lính Mỹ gồm cả nữ giới đồn trú tại Ảrập Xêút. Mỹ hiện diện quân sự tại nơi có những thánh địa linh thiêng nhất của đạo Hồi này để tham gia cuộc chiến vùng Vịnh lần thứnhất chống chế độ Saddam Hussein của Iraq năm 1991.
Trùm khủng bố tương lai coi đây là sự báng bổ đối với sự tinh khiết của đạo Hồi và ấp ủ sự báo thù người Mỹ. Cùng với các chiến binh Mujahideen khác, Osama đưacác kỹ năng chiến đấu và lòng tôn sùng đạo Hồi tới nhiều tổ chức chống Mỹ tại khu vực Trung Đông. Người Mỹ nhanh chóng gây sức ép với đồng minh Ảrập Xêút để tước quyền công dân của binLaden năm 1994, buộc ông taphải chạy sang Sudan.
Tháng 1/1996, bin Laden trở lại “chiến trường xưa” Afghanistan với sự căm ghét người Mỹ còn tăng hơn nhiềuso với trước. Tình trạng hỗnloạn tại đây với sự hoành hành của các nhóm Hồi giáo như Taliban thực sự là “đất dụng võ” của bin Laden, đặc biệt là từ sau khi Taliban chiếm thủ đô Kabul cuối năm 1996.
Một yếu tố mang tính quyết định để Osama bin Laden dần trở thành chiến binh Hồi giáo có ảnh hưởng nhất thế giới chính là sự giàu có của gia đình và bản thân. Tài sảncủa Osama tăng không ngừngnhờ những khoản đầu tư sinh lợi trên khắp thế giới, đủ sức cho ông ta chi tiền vàđiều hành các liên minh chiếnbinh xuyên quốc gia, thông qua mạng khủng bố Al-Qaeda.
Tháng 2/1998, Osama thay mặt tổ chức Mặt trận thế giớithánh chiến chống Do thái vàquân thập tự chinh, công bố chỉ dụ tôn giáo (fatwa), tuyênbố các hoạt động giết chóc người Mỹ và các đồng minh là một nhiệm vụ của tín đồ đạo Hồi. Đúng 6 tháng sau, hai vụ đánh bom nhằm vào sứ quán Mỹ tại Kenya và Tanzania làm 224 người chếtvà 5.000 người bị thương.
Lập tức Osama bin Laden bị coi là nghi phạm chính và thực sự trở thành cái gai cầnnhổ bằng được của người Mỹ. Quân đội nước này đã bắn 75 tên lửa hành trình từ biển vào 6 trại huấn luyện của chiến binh Hồi giáo do Bin Laden chỉ huy ở miền đông Afghanistan, nhưng vẫn không thể tiêu diệt đượctên này.
Ngoài hai vụ khủng bố đẫm máu ở Kenya và Tanzania, Osama còn dính líu tới vụ đánh bom tại tòa tháp đôi Trung tâm thương mại thế giới (WTC) ở New York năm 1993 cùng vụ xe bom ở thủ đô Riyadh và vụ đánh bom xe tải vào các doanh trại ở Ảrập Xêút, làm chết 19 lính Mỹ, năm 1995. BBC dẫn một tuyên bố của bin Laden nhấnmạnh: “Tôi luôn muốn giết người Mỹ vì họ giết chúng tôi”